Jej Wysokość Monografia Posted in: Blog
Jedną z częściej stosowanych metod badawczych w naukach społecznych jest metoda monograficzna [Pizło, 2011, s. 105].
Istotą tej metody jest szczegółowe badanie przypadku, którym zwykle jest konkretna instytucja bądź grupa społeczna (zbiorowość lub populacja). Dzięki zastosowaniu metody monograficznej możliwe jest dogłębne poznanie wyodrębnionych cech lub elementów określonej struktury, systemu lub procesu, określenie ich charakteru, wielkości oraz scharakteryzowanie ich funkcjonowania i rozwoju [Apanowicz, 2002, s. 67]. Podstawowym celem stawianym metodzie monograficznej jest możliwie wszechstronny, drobiazgowy opis wszystkich aspektów wybranego, pojedynczego wycinka rzeczywistości społecznej [Szacka, 2003, s. 227].
Efektem wykorzystania metody monograficznej może być monografia, czyli „praca naukowa poświęcona jednemu zagadnieniu, jednej epoce, życiu lub twórczości jednej osoby” [Bańka, 2003, s. 842].
E. Kulczycki [2011], w artykule pt. „Monografia i arkusz wydawniczy – definicje i patologie”, przywołuje „klasyczne” określenia monografii, zgodnie z którymi monografia to:
- dzieło naukowe wszechstronnie przedstawiające jedno zagadnienie [Marszałek, 1986, s. 147];
- badawcze całościowe ujęcie określonego przedmiotu, zjawiska lub faktu ze stanowiska danej dyscypliny [Trzynadlowski, 1976, s. 115];
- praca poświęcona obszernemu i doniosłemu zagadnieniu naukowemu lub jakiejś dyscyplinie naukowej, przedstawiająca całokształt badań teoretycznych i doświadczalnych w danej dziedzinie i zawierająca dostateczne podstawy teoretyczne do dalszych prac w tej dziedzinie [Troskolański, 1978, s. 371].
O doniosłości monografii nie stanowi zatem ani jej obszerność mierzona liczbą arkuszy wydawniczych, ani oznaczenie numerem ISBN, ani udostępnienie jej w bibliotece krajowej czy zagranicznej. O wartości monografii naukowej świadczą zawarte w niej elementy twórcze oraz obszerny materiał źródłowy, który umożliwia czytelnikowi samodzielne studia w określonej dziedzinie [Troskolański, 1978, s. 371].
Katarzyna Wojtaszczyk
Literatura:
Apanowicz J., Metodologia ogólna, Bernardinum, Gdynia 2002.
Bańka M. (red.), Wielki słownik wyrazów obcych, PWN, Warszawa 2003.
Kulczycki E., Monografia i arkusz wydawniczy – definicje i patologie, 2011, http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/monografia-i-arkusz-wydawniczy-%E2%80%93-definicje-i-patologie/, data dostępu: 11.09.2019.
Marszałek L., Edytorstwo publikacji naukowych, PWN, Warszawa 1986.
Pizło W., Istota monografii ekonomicznej – przykład „Roczników Naukowych Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu”, „Roczniki Nauk Rolniczych”, nr 1/2011.
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Wydawnictwo Oficyna Naukowa, Warszawa 2003.
Troskolański A.T., O twórczości. Piśmiennictwo naukowo-techniczne, PWN, Warszawa 1978.
Trzynadlowski J., Edytorstwo. Tekst, język, opracowanie, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1976.