Drodzy Czytelnicy,

pandemia COVID-19 była jednym z najsilniejszych wstrząsów, jakie dotknęły współczesną turystykę. Ograniczenia mobilności, niepewność zdrowotna i ekonomiczna oraz przyspieszona cyfryzacja procesów decyzyjnych sprawiły, że podróżowanie – zwłaszcza za granicę – przestało być oczywistością, a stało się wyborem silnie selektywnym.

Celem niniejszej monografii jest nie tylko opisanie skali i kierunków odbudowy wyjazdów zagranicznych Polaków po pandemii, lecz przede wszystkim zrozumienie mechanizmów stojących za tymi zmianami.

Autorki sięgnęły po jednostkowe mikrodane pochodzące z realizowanego przez Główny Urząd Statystyczny badania „Uczestnictwo mieszkańców Polski w podróżach (PKZ)”. Dzięki temu możliwe było wyjście poza zagregowane ujęcia i przeanalizowanie zachowań turystycznych Polaków w sposób wielowymiarowy – z uwzględnieniem wieku, wykształcenia, sytuacji zawodowej, celu podróży, długości pobytu oraz sposobu organizacji wyjazdu.

Istotnym założeniem pracy jest porównanie dwóch momentów w czasie – 2019 i 2023 roku – które symbolizują odpowiednio „stary” i „nowy” porządek w zagranicznej mobilności turystycznej Polaków. Analizy zostały osadzone w szerszym kontekście europejskim, aby pokazać, w jakim stopniu polskie doświadczenia wpisują się w trendy obserwowane w Unii Europejskiej, a gdzie ujawniają się specyficzne uwarunkowania krajowe.

Mamy nadzieję, że monografia stanie się punktem odniesienia zarówno dla badaczy turystyki, jak i dla decydentów oraz praktyków zainteresowanych kształtowaniem odpornego, inkluzywnego i równoważonego sektora turystycznego w Polsce.

Spis treści

Streszczenie

Abstract

Wprowadzenie

1. Motywy, formy i konteksty podróży turystycznej. Podstawowa terminologia

1.1. Turystyka jako forma aktywności społeczno-ekonomicznej

1.2. Parametry statystyczne podróży – operacjonalizacja danych

1.3. Teorie motywacji podroży

1.4. Od motywów do decyzji – proces decyzyjny w turystyce

1.5. Cyfryzacja jako nowy trend w turystyce

 2. Czynniki różnicujące aktywność turystyczną i wybory wyjazdowe

2.1. Popyt turystyczny a heterogeniczność

2.2. Czynniki społeczno-demograficzne

2.3. Czynniki przestrzenne i infrastrukturalne

2.4. Czynniki ekonomiczne i cenowe

2.5. Czynniki psychologiczne i społeczne

2.6. Czynniki „podróżospecyficzne” (design of trip)

2.7. Kontekst dynamiczny: kryzysy i niepewność

3. Sektor turystyczny w Unii Europejskiej – wybrane charakterystyki ilościowe

3.1. Zmiany w sektorze turystycznym – świat, Europa, Polska

3.2. Uczestnictwo mieszkańców Unii Europejskiej w zagranicznych wyjazdach turystycznych w latach 2012–2024

3.3. Ocena odbudowy sektora turystycznego w krajach UE – zastosowanie modeli wielopoziomowych

3.4. Ocena rozwoju sektora turystycznego w Polsce przed i po pandemii COVID-19

4. Zagraniczne wyjazdy turystyczne Polaków – dane i metody analizy statystycznej

4.1. Dane

4.2. Metody

5. Wyjazdy zagraniczne Polaków przed i po pandemii – analiza empiryczna

5.1. Profil społeczno-demograficzny turysty

5.2. Geografia wyjazdów zagranicznych

5.3. Analiza kierunku wyjazdów w zależności od celu podróży

5.4. Segmentacja turystów ze względu na cel podróży

5.5. Segmentacja turystów ze względu na długość wyjazdu

5.6. Predykcja zachowań turystycznych Polaków

5.7. Wyjazdy zagraniczne a pokolenia

5.8. Sezonowość zagranicznych wyjazdów turystycznych

Podsumowanie

Bibliografia

Spis tabel

Spis rysunków

O Autorkach